Het looiproces van schapenvachten

Verschillende fases
Schapenvachten looien gebeurt in verschillende fasen. Het hele looiproces duurt ongeveer zes weken.
Er komt veel handwerk en nog meer ambachtskennis bij kijken.


ONTVETTEN & INVETTEN
Omdat onbewerkte schapenvachten gaan rotten als ze vochtig blijven en droge huiden hard worden, wordt eerst het vet van de huid geschraapt. Door dit vet vervolgens weer in de huid te wrijven, blijft de soepelheid bewaard.


ZOUTEN
In de volgende fase worden de huiden in vaten gezout. Op deze manier wordt voorkomen dat schadelijke bacteriën de huiden aantasten.


WEKEN & KALKEN
Het weken gebeurt in grote draaiende vaten vol lauw water. Zout, vuil en bloedresten worden op deze manier verwijderd. De huid wordt sterk en soepel gemaakt.
De schapenvachten worden na het weken in een kalkvat gelegd om de in de huid aanwezige eiwitten op te lossen.


ONTKALKEN & ONTVLEZEN
De kalk moet verwijderd worden. Hiervoor wordt een sterk verdund zuur gebruikt. In de chemische reactie tussen het zuur en de kalk wordt calciumchloride gevormd. Calciumchloride kennen we in het dagelijkse leven als strooizout. Het lost gemakkelijk op in water.
Het ontkalken is een belangrijke fase: kan men het leder maken of kraken.
Na een dag weken, kalken en ontkalken volgt het ontvlezen. Het losse bindweefsel, het vet en de vleesresten aan de onderkant van de huid worden verwijderd.


PIKKELEN
Huiden die PH neutraal zijn, worden gezuurd om de looistoffen de huid te kunnen laten binnendringen.


LOOIEN
Na de fase van het ontvlezen en het eventuele pikkelen, begint het feitelijke looien: de huid wordt leer. Dit gebeurt in grote draaiende vaten (kuipen) met natuurlijke materialen zoals hars, tannine en natuurlijke mineralen.
Dit hele proces duurt ongeveer 24 uur. Vervolgens worden de looiresten uit het water gefilterd.


WRINGEN, SCHAVEN & PERSEN
De schapenvacht wordt uitgewrongen en geschaafd tot op de juiste dikte. Eventueel kan de vacht nu ook geverfd worden.
De nog vochtige vacht wordt vervolgens door een persmachine geleid. Hier wordt het water eruit geperst. Eventueel aanwezige plooien en rimpels worden op deze manier verwijderd.


DROGEN
Nadat de vacht geperst is, wordt hij gedroogd door middel van hangdrogen. Alle vachten worden in de buitenlucht over een stang gehangen.
Na het drogen bevat de vacht nog ongeveer 10% water en voelt het een beetje stug aan. Om het leer soepeler te maken, wordt het rondgedraaid in een droge houten trommel.


KAMMEN EN SNIJDEN
Voor de schapenvachten in de verkoop gaan, worden ze gekamd en in model gesneden.